Bún được làm từ tinh bột gạo tẻ, một quy trình làm bún sạch thường mất 5-7 ngày và cho ra thành phẩm là sợi bún có màu trắng ngà của gạo, giòn dai tự nhiên và thường dễ bị đứt khi chế biến. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, các cơ sở sản xuất không đạt chuẩn thường sử dụng hóa chất để làm bún nhanh hơn, giữ sợi bún tươi ngon lâu hơn và có màu sắc đẹp hơn.
Những loại bún phổ biến
Bún có khá nhiều loại, phù hợp với các món ăn khác nhau.
- Bún rối: Là loại bún sau khi được vớt ra khỏi nồi nước tráng thì được để vào thúng một cách tương đối lộn xộn, không có hình khối rõ rệt. Bún rối là loại phổ biến nhất và thích hợp với nhiều món ăn nhất.
- Bún vắt hay bún lá: Các sợi bún được vắt thành từng dây có đường kính độ 4-5mm, dài cỡ 30-40 cm. Khi ăn, các lá bún này được cắt thành từng đoạn ngắn.
- Bún nắm: Các sợi bún được nắm thành từng bánh nhỏ, bẹt, ít phổ biến hơn so với hai loại bún trên. Bún vắt và bún nắm thích hợp với cá món chấm, chẳng hạn như bún ốc nguội, bún đậu mắm tôm.
Hiện nay, để phục vụ nhu cầu đặc biệt của người tiêu dùng, nhiều nơi sản xuất thêm các loại bún làm từ gạo lứt.
Để giữ gìn sức khỏe cho mọi người trong gia đình, các bà nội trợ thông thái hãy bỏ túi ngay những bí quyết phân biệt sợi bún sạch và bún đã được tẩm hóa chất sau đây, tránh tiền mất tật mang với những món ăn chế biến từ bún nhiễm độc hóa chất:
Dựa vào màu sắc
Vì chế biến từ bột gạo tẻ nên sợi bún sạch sẽ có màu trắng ngà, hơi đục của hạt gạo, trông sẽ không bắt mắt trong khi sợi bún sử dụng chất làm trắng sẽ có màu trắng trong, sợi bóng đẹp mắt hơn nhiều.
Dựa vào độ dai
Sợi bún sạch thường có đội dai tự nhiên nên sẽ rất dễ đứt gãy, nát nếu bị tách mạnh tay. Khi chạm tay vào sợi bún cũng có cảm giác hơi dính, mềm nhuyễn đặc trưng của bột gạo. Còn sợi bún đã được tẩm ướp hóa chất thường dai, giòn có độ đàn hồi tốt hơn, không có hoặc ít có cảm giác dính tay, mềm mại của bột gạo.
Dựa vào hương vị
Bên cạnh việc quan sát màu sắc, cảm nhận bên ngoài thì bún sạch và bún chứa hóa chất cũng có thể được phân biệt qua hương vị khi ăn. Bún sạch thường có mùi chua hơi dịu, không nặng mùi, đây là mùi chua của bột gạo lên men chứ không phải do bún bị hỏng. Trong khi đó, để thu hút thực khách, bún chứa hóa chất thường được tẩy trắng và tẩy mùi nên sẽ không có mùi chua.
Dựa vào độ bóng
Để thu hút khách hàng và tạo sự đẹp mắt cho sợi bún, bún chứa hóa chất thường có màu trắng tinh và sợi bóng, dai hơn. Trong khi bún sạch lại không có độ bóng, sợi bún có màu trắng đục hơi tối.
Nhận biết bún nhiễm hóa chất bằng nước mắm
Bạn cũng có thể xác nhận bún có chứa hóa chất hay không trước khi ăn bằng cách trộn một chút bún vào bát nước mắm, nếu sợi bún mềm ra và nhanh ngấm nước mắm thì đó là bún sạch. Còn bún chứa hóa chất sẽ vẫn hơi cứng sợi và ít ngấm nước mắm hơn do hóa chất tẩm ướp bao phủ bên ngoài sợi bún ngăn cho nước mắm thấm vào bên trong.