Trong phong tục của người Việt Nam trong các dịp lễ Tết, cúng giao thừa, cúng rằm hay đám giỗ thì nhất định phải có một đĩa gà luộc đẹp mắt đặt lên ban thờ tổ tiên. Chính lẽ đó mà gà trống cúng luôn được lựa chọn rất kỹ càng.
Trong mâm cỗ thắp hương ngày Tết không thể thiếu món gà luộc vàng ruộm.
Để chọn gà ngon thắp hương ngày Tết, cần lưu ý:
Với gà dùng để cúng lễ, các gia đình thường chọn loại gà trống tơ thuộc giống gà ri (hoặc gà ta) nuôi bằng ngô thóc, không chọn mua gà công nghiệp vì thịt nhão, luộc nên dễ vỡ nát thịt.
Đối với gà còn sống: Bạn cần chọn con gà có mào cờ đỏ tươi, mắt nhìn linh hoạt, lông bóng mượt. Mỏ gà bén nhọn, không có hiện tượng chảy nhớt ở mỏ. Chân gà thẳng, thon nhỏ, da chân vàng đều và sáng bóng, không chọn gà chân chì. Cựa gà phải ngắn vì nếu cựa dài chứng tỏ đây là gà già.
Con gà khỏe mạnh khi tới gần sẽ không nghe thấy tiếng khò khè, có phần hậu môn hồng hào, co bóp tốt, không có dấu hiệu ướt, ra nước hoặc phân bất thường. Bấm nhẹ phía dưới ức thấy thịt dày, xương mềm; vạch nhẹ lông ra thấy da ấm, mềm, mỏng là gà ngon, đạt tiêu chuẩn.
Tuyệt đối tránh mua những con gà mào tái, thâm tím, ủ rũ, mỏ chảy nhớt nước dãi, diều căng cứng do bị nhồi nhét thức ăn, mắt lờ đờ, cánh xệ, dáng vẻ mệt mỏi, đầu lúc nào cũng chúi xuống dưới.
Đối với gà làm sẵn: Bạn chú ý chọn những con gà có da vàng nhạt, mỏng, mịn, độ đàn hồi cao và chỉ vàng đậm ở một số chỗ như ức, cánh, lưng. Những con gà vàng toàn bộ phần da ngoài thì rất có thể đã được bôi lên phẩm màu cho bắt mắt.
Con gà mới thịt sẽ tươi ngon, không có mùi hôi, trên da không có vết bầm tím hoặc tụ máu. Dùng tay ấn vào mình gà, lườn gà hoặc đùi để kiểm tra, nếu thịt săn chắc là gà ngon, còn nếu thịt nhão, trơn, biến dạng, bị lõm thì có thể thịt gà đã ôi thiu.
Cách buộc gà cánh tiên:
Gà sau khi thịt, làm sạch với muối hạt sẽ được buộc cánh tiên để tạo hình đẹp hơn.
Cách buộc như sau: Dựng đứng phần cổ gà lên rồi ép nó về phía lưng gà. Đan chéo 2 cánh gà về phía trước sao cho phần khớp chạm nhau rồi dùng dây để buộc cố định lại cánh gà. Dùng dao khứa nhẹ 1 đường ở phần khuỷu chân gà rồi bẻ quặt vào bụng hoặc cho lên lưng.
Gà thắp hương thường được giữ lại đủ phần lòng mề, tiết gà. Làm sạch lòng mề với muối, tiếp đó các bạn quấn chặt lòng với mề cho gọn để cho vào nồi luộc.
Cách luộc gà vàng đẹp:
Để luộc được một con gà vàng đẹp, không nứt da, thâm đầu... thì các bạn cần chuẩn bị một chiếc nồi đủ rộng và sâu để luộc gà, một ít mỡ gà đã rán thành nước, 1 củ nghệ tươi.
Không nên dùng gà từng đông đá để luộc gà thắp hương vì khả năng bị nứt da rất cao.
Khi cho gà vào nồi, úp phần bụng gà xuống dưới, phần lưng hướng lên trên, làm như vậy nước sẽ ngập hết phần đùi gà, làm gà chín nhanh và đều hơn. Đổ nước lạnh vào ngập thân gà.
Với con gà nặng tầm 1,5-2kg, luộc gà 15 phút với lửa nhỏ, sôi lăn tăn để gà không bị nứt da. Hớt bọt để bọt đen không bám vào da gà. Tắt bếp, đậy vung, ngâm gà trong nồi nước thêm 5 -8 phút. Nếu con gà to hơn, bạn nên tính toán luộc thêm vài phút để thịt gà chín đều.
Giã nát vài lát nghệ rồi vắt lấy nước trộn mỡ gà đã rán vàng. Vớt gà ra đĩa, đợi khi ráo nước thì quét mỡ nghệ lên toàn bộ da gà để tạo độ bóng bẩy, căng mượt và vàng ươn hấp dẫn.
Cắt dây buộc cánh gà ra, cài thêm 1 bông hoa hồng đỏ vào mỏ gà là bạn đã hoàn thành món gà luộc cánh tiên dùng để thắp hương rồi.