Lời của một người đàn ông trung niên ở ven trục đường chính xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã thể hiện khá đầy đủ một nét “đặc thù” của người dân nơi đây…
Hiện cả xã nuôi hơn 5000 con chó
Theo báo cáo mới nhất của UBND xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn, cả xã hiện nuôi gần 5200 con chó, trong đó gia đình nhiều nhất nuôi hơn chục con, còn gia đình ít nhất cũng có 2 - 3 con chó nuôi trong nhà. Từ xưa đến nay, nuôi chó tại gia với mục đích trông nhà đã trở thành nếp sinh hoạt truyền thống của địa phương này.
Tuy nhiên, khi thông tin trong tháng 7/2013, xã Bắc Sơn có 52 trường hợp bị chó cắn, trong đó có nhiều con chó bị nghi mắc bệnh dại được lãnh đạo Trung tâm Y tế huyện Sóc Sơn báo cáo tại cuộc họp giao ban trực tuyến sáng ngày 14/8 ở Sở Y tế Hà Nội khiến người dân hốt hoảng. Vượt qua chặng đường dài hơn 50 cây số, chúng tôi có mặt tại xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn để tìm hiểu rõ về nguồn tin gây “rúng động” này.
Xe lăn bánh đến địa phận xã Bắc Sơn, PV chỉ thấy thấp thoáng vài con chó chạy ra ngoài đường, còn tuyệt nhiên không nghe thấy tiếng chó sủa. Có một điều hơi khác lạ của xã này so với các địa phương khác là tại đây có rất nhiều hiệu bán thuốc thú y.
Qua hỏi thăm một số người dân, PV được biết, mấy hôm nay UBND xã Bắc Sơn đang tổ chức đến từng gia đình để tiêm vắc-xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo nên đàn chó của mỗi nhà đã được nhốt sẵn, đợi tổ công tác đến tiêm thuốc.
Tại đường liên thôn của xã, PV bắt gặp một tổ công tác đặc biệt của xã gồm một phó thôn, một cán bộ thú y, một công an viên và một cán bộ giám sát. Ông phó thôn cầm quyển biên bản chăm chú ghi chép tên chủ hộ nuôi chó, số chó gia đình nuôi và được tiêm phòng vắc-xin. Đồng chí công an viên cầm thòng lọng có nhiệm vụ giữ chó để cán bộ thú y thực thi nhiệm vụ tiêm vắc-xin.
Trong quá trình đó, người có vai trò giám sát quan sát quy trình, đồng thời trông chừng những con chó còn lại để đảm bảo an toàn cho người tiêm. Sau khi đàn chó được tiêm xong, chủ hộ sẽ kí tên xác nhận chó của nhà mình đã được tiêm đủ mũi vào cuốn biên lai của ông phó thôn.
Mọi thao tác được thực hiện tương đối nhanh, tỉ mỉ và cẩn trọng. Tuy nhiên, chiều 14/8, một sự cố đáng tiếc đã xảy ra đối với một cán bộ thú y khi anh này đang thực hiện thao tác tiêm cho chó thì bị chó cắn và đã nhanh chóng được chuyển đến Trung tâm Y tế dự phòng huyện Sóc Sơn để tiêm phòng vắc-xin bệnh dại. Người dân tự nguyện đi tiêm phòng đầy đủ Tiếp chuyện PV, ông Nguyễn Đức Việt - phó chủ tịch UBND xã Bắc Sơn cho biết: Xã Bắc Sơn có diện tích 36km2, nằm giáp ranh với các xã Thành Công, Vạn Thái thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Từ khoảng 10/7 đến cuối tháng 7, theo thông tin chính quyền địa phương nhận được từ cơ sở thì có một số con chó thuộc hai xã Thành Công, Vạn Thái (huyện Phổ Yên, Thái Nguyên) chạy sang địa phận xã Bắc Sơn và cắn chó của những hộ dân ở xung quanh đó. Những con chó trên lại tiếp tục cắn người dân trong xã và sau đó 4 con trong số này đã tử vong không rõ nguyên nhân. Sau khi nắm được tình hình trên, Đảng ủy xã đã nhanh chóng vào cuộc, trực tiếp chỉ đạo đối với các đoàn thể của từng thôn, xóm đến kiểm tra từng trường hợp bị chó cắn; khoanh vùng khu vực giáp ranh với hai xã thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên để phân loại từng đàn chó; thống kê số lượng chó nuôi của từng hộ gia đình để chuẩn bị cho công tác tiêm vắc-xin phòng dại cho chó. Đối với những người dân bị chó cắn, chính quyền xã cũng giao trực tiếp cho Trạm Y tế xã lên danh sách nạn nhân bị chó cắn và vận động các cá nhân này đi tiêm vắc-xin phòng dại. Trong danh sách 52 người bị chó cắn thì có 51/52 trường hợp đã tự nguyện lên các Trung tâm Y tế dự phòng của huyện Sóc Sơn, huyện Phổ Yên và TP. Hà Nội để tiêm phòng vắc-xin bệnh dại và có một trường hợp đã từ chối tiêm với lí do kinh tế khó khăn; tuy nhiên đến 10g30’ ngày 14/8, được sự động viên của chính quyền và các đoàn thể trong xã, người này đã đến Trung tâm Y tế dự phòng huyện Sóc Sơn để tiêm mũi đầu tiên phòng bệnh dại. Về kinh phí tiêm của trường hợp này, chính quyền xã và Trung tâm Y tế huyện và xã đang cân nhắc về việc cá nhân người tiêm, phía Trạm Y tế xã hay Yrung tâm Y tế huyện sẽ chi trả phí tiêm phòng.
52 trường hợp bị chó cắn vẫn khỏe mạnh
Trong số 52 người bị chó cắn tại xã Bắc Sơn, mỗi người bị cắn trong một trường hợp khác nhau. Có người đang đi bộ bị chó đuổi theo cắn, có người bị cắn khi đi ra đồng cắt cỏ, cũng có người bị chính chó tại gia đình mình cắn. Trong số các nạn nhân, có trường hợp ít tuổi nhất sinh năm 2013, người cao tuổi nhất sinh năm 1944. Cá biệt có trường hợp 4 người trong nhà bị chính chó của nhà mình cắn là trường hợp của gia đình bà Nguyễn Thị Cam, sinh năm 1956, trú tại thôn Tiên Chu. Mỗi người tiêm phòng bệnh dại mất phí khoảng 1 triệu đồng, vì vậy tổng chi phí tiêm phòng bệnh dại của người dân xã Bắc Sơn thời gian qua lên đến hơn 50 triệu đồng. Đây là số tiền rất lớn so với thu nhập từ nông nghiệp của bà con nhân dân. Tuy nhiên, hầu hết người dân ý thức rất rõ giá trị của mạng sống của bản thân nên đều tự nguyện đi tiêm phòng bệnh dại. Theo chân tổ công tác tiêm phòng xã Bắc Sơn, PV có dịp được đến gia đình bà Nguyễn Thị Cam, gia đình có 4 người bị chó cắn phải đi tiêm phòng dại. Bà Cam kể lại, chập tối ngày 23/7, con gái bà từ ruộng về nhà, do bịt khăn kín mít nên con chó của gia đình tưởng người lạ đã chạy đến cắn. Khi con bà xuống bếp, con chó đó tiếp tục cắn thêm một vết nữa ở chân trái. Liền sau đó, nó cắn bà Cam cùng hai mẹ con người em gái của bà. Bà Cam cho hay, con chó này buổi sáng cùng ngày có biểu hiện lạ như không ăn cơm, cắn các con chó khác trong nhà, đuổi gà… Sau khi nó cắn liên tiếp 4 người, gia đình bà cũng rất lo lắng và có ý theo dõi thêm những biểu hiện của nó nhưng sáng sớm ngày 24/7, gia đình bà phát hiện con chó này đã chết nên mọi người hốt hoảng động viên nhau đi tiêm phòng. “Bỏ ra một lúc vài triệu bạc để tiêm phòng, chúng tôi cũng rất tiếc, nhất là khi thu nhập nhà nông chẳng được là bao. Tuy thế, vì sức khỏe và để đảm bảo tính mạng bản thân, chúng tôi vẫn quyết tâm tiêm đến mũi cuối cùng. Mỗi người tiêm tổng số 5 mũi, mỗi mũi giá 195.000 đồng, vì vậy chi phí cho một đợt tiêm vắc-xin phòng bệnh dại là 975.000 đồng”, bà Cam cho biết. Đến hết ngày 15/8, qua theo dõi của Trạm Y tế xã Bắc Sơn thì sức khỏe của 52 trường hợp bị chó cắn vào trung tuần tháng 7 đều khỏe mạnh bình thường. Một tín hiệu đáng mừng khác là có 100% hộ gia đình nuôi chó đã đồng ý tiêm phòng cho đàn chó của gia đình mình. Ngoài ra, mỗi gia đình có nuôi chó cam kết thực hiện việc nhốt chó đúng quy định, không thả rông chó; nếu dắt chó ra đường phải rọ mõm… Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền các biện pháp phòng ngừa bệnh dại được triển khai rộng rãi đến từng hộ, từng người dân. Trước mắt, đây được coi là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh dại bởi việc nuôi chó từng đàn tại nhà đối với mỗi người dân xã Bắc Sơn là việc khó có thể từ bỏ trong một sớm một chiều.