Trên bàn cơm, một người dân bất ngờ phát hiện ra con vật lạ, hình thù gần giống con giun nằm trong miếng thịt kho tàu đã làm vỡ oà những thông tin đồn đại âm ĩ khắp làng quê, phố chợ ở tỉnh Sóc Trăng, về việc thịt heo bị nhiễm giun từ suốt cả tháng qua.
Từ đó tới nay, nhiều bà nội trợ vốn đang e dè thịt heo có sâu, heo nhiễm hóa chất, heo bị tai xanh nay càng xa lánh các thớt thịt bày bán ở chợ, không ít người tiêu dùng cũng đoạn tuyệt với các món ăn chế biến từ thịt heo tại các hàng quán.
Xáo trộn đời sống, kinh doanh
Trong bữa cơm, chị Lê Thị Thu, ấp Thanh Liêm, xã Đại Ân 2 (huyện Trần Đề – Sóc Trăng) tái mặt khi nhìn thấy con vật lạ nằm ngay trong ruột miếng thịt kho tàu. Chị Thu nói: “Khi cầm đũa vẽ cục thịt ra, tui thấy có con gì nằm trong ruột miếng thịt, nó nhỏ như cọng bún, dài hơn hai lóng tay, dai như dây thun… ” Hoảng sợ, chị Thu buông đũa, bỏ dở bữa cơm khi chỉ vừa mới bắt đầu.
Bà Giản Thị Hà, mẹ chồng chị Thu cho biết: “Đây là phần thịt kho người chị ruột của tui ở nhà kế bên múc cho bưng về ăn, vì từ cả tháng nay, tin đồn thịt heo có “sâu” rùm trời từ bên huyện Cù Lao Dung lan qua bên Trần Đề này thì nhà tui ít khi dám mua thịt heo về ăn”. Bà Hà bỏ con vật này vào tờ giấy trắng vở học trò, cầm sang nhà người chị ruột. Nhiều người là con, cháu bà Hà còn dùng điện thoại chụp lại hình con vật này.
Thấy con vật quái lạ, người em (bà Hà) cầm tới nhà mình, lại còn phụ hoạ thêm phần kể lể nghe… ớn lạnh, không chút luyến tiếc, ông Phạm Văn Đắng (anh rể bà Hà) đã bưng tất cả các phần thịt còn lại đổ xa ra ngoài đường dù cả nồi thịt có tới 2,5kg thịt heo đùi mới vừa kho ngày hôm trước.
Theo bà Hà, bà chỉ muốn cầm con vật lạ này sang nhà chị ruột mình như là một bằng chứng về lời đồn đại lâu nay của người dân trong vùng mà có mấy ai được thấy tận mắt. Còn ông Đắng thì quyết giữ lại mẫu vật này tại nhà mình phòng khi cơ quan chức năng yêu cầu cung cấp chứng cứ.
Tiếp sau câu chuyện nêu trên, cả tuần nay bữa cơm nhà chị Thu thường xuyên với tép, trứng vịt, chả cá… Chị Tám Yến bán bún nước lèo ở gần chợ Ngan Rô (xã Đại Ân 2) cũng đoạn tuyệt với thịt heo không chỉ trong thực đơn nhà mình mà còn cả trong tô bún hàng ngày bán cho khách.
Chị Nguyễn Thị Nga, có hàng cháo thịt đối diện với cổng trường tiểu học Đại Ân 2 đã buộc phải chuyển sang bán cháo nấu với tép, chả lụa, bò viên từ ngày 10.9 tới nay, tức hai ngày sau khi có tin đồn thịt heo kho tàu có giun xảy ra tại nhà bà Hà.
Thê thảm nhất là những người bán thịt heo ở chợ. Chợ Ngan Rô có cả thảy năm thớt thịt thì chỉ còn ba thớt gắng gượng để mua bán qua ngày. Anh Nguyễn Văn Vũ gượng cười, nói: “Lượng thịt bán được hiện chỉ bằng khoảng phân nửa trước kia”. Còn chị Huỳnh Thị Ngọc Bích chia sẻ: “Có những ngày chỉ bán được cho khách đúng 70.000 đồng tiền thịt”.
Điều mà không chỉ chính quyền địa phương mà cả ông Đắng, bà Hà và nhiều người dân khác đang lo ngại hơn là đầu ra của sản phẩm chăn nuôi tại địa phương. Tuy nhiên, tới thời điểm này, theo ông Đặng Công Khánh, chủ tịch UBND xã Đại Ân 2, thịt heo ở chợ bán chậm, nhưng chưa có tác động xấu lên mặt bằng chung của giá heo hơi tại địa phương.
Ấu trùng ruồi giấm
Chuyện xảy ra tại nhà bà Giản Thị Hà, nhưng người đang lưu giữ con vật lạ là ông Phạm Văn Đắng. Ông Lê Văn Phước, phó công an xã Đại Ân 2 cho biết, xã cùng các cơ quan chuyên môn của huyện đã trực tiếp đến nhà ông Đắng xác minh sự việc.
Về chuyên môn, theo ông Phạm Văn Vững, trưởng phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Trần Đề, cán bộ chăn nuôi, thú y… đã kết hợp địa phương tới tận hộ gia đình, tiếp cận nơi khởi phát nguồn tin mới nhất này. Tuy nhiên, ông Vững cho rằng: “Khi cán bộ chuyên môn đến hiện trường thì không thu được mẫu thịt kho nào để phân tích, tìm hiểu… tính xác thực, do ông Đắng đã đổ bỏ hết từ trước đó”.
Do vậy, trong vụ việc vừa xảy ra ở xã Đại Ân 2 “chưa có một biện pháp nghiệp vụ nào được thực hiện để xác định tính chính xác của thông tin. Mẫu vật đã khô mà ông Đắng cung cấp cũng không có cơ sở thuyết phục”. Xử lý thông tin nêu trên, theo ông Lê Văn Phước, trước mắt xã đã giao trách nhiệm cho bí thư ấp Thanh Liêm tuyên truyền cho người dân hiểu rằng, thịt heo không có “sâu” như lời đồn vì chưa đủ cơ sở để các nhà chuyên môn xác định.
Tuy nhiên theo ghi nhận của ông Phạm Văn Vững, nhiều lời đồn đại khác nhau đã lan khắp nhiều xã, thị trấn trong huyện Trần Đề. Trước đó, cũng từng có tin đồn “thịt heo có sâu”, “thịt heo có virút”, “thịt heo có sán”… rầm rộ cả huyện Cù Lao Dung từ cả tháng nay. Ông Hồ Thanh Kiệt, trưởng phòng NN&PTNT huyện Cù Lao Dung (Sóc Trăng) cho hay, kết quả phối hợp kiểm tra, xác minh của nhiều ngành xác định, người dân xứ cù lao này đã nhìn thấy ấu trùng của ruồi giấm (còn gọi là ruồi trái cây) trên thịt heo, thức ăn chế biến từ thịt heo… nên cứ tưởng đó là giun heo.
Theo ông Kiệt: “Mùa trái bần chín rộ, tạo thêm môi trường sinh sôi cho ruồi giấm. Mật số lớn dần, ruồi giấm phân tán ra nhiều nơi, đẻ trứng lên các loại thực phẩm, đẻ ngay cả vào các dụng cụ nấu, chứa thức ăn ở các hàng quán”. “Có trường hợp quán ăn nấu bằng bếp từ nên khi đưa nồi inox lên nấu trên bàn ăn, thức ăn bên trong đã bắt đầu sôi nhưng một số ấu trùng ruồi giấm bám trên thành nồi chưa kịp nóng vẫn còn cử động, người ta đã hô hoán lên là giun, là sán... heo nước sôi vẫn không chết”, ông Kiệt mô tả.
Sau khi xác định được nguyên nhân của mọi diễn biến trong câu chuyện vừa nêu, cơ quan chức năng ở Cù Lao Dung đã thông tin rộng rãi trong cộng đồng dân cư, khuyến cáo những cơ sở kinh doanh thực phẩm, gánh hàng rong, xe đẩy bán dạo… có các biện pháp che đậy thức ăn thật tốt, tránh côn trùng thâm nhập và đẻ trứng vào thức ăn, nguyên liệu chế biến thức ăn…