Các món mứt “tự chế” của chị Thuỷ, chị Linh. Ảnh: M.A
“Tự chế” để giảm chi
Theo các bà nội trợ, việc xắn tay vào bếp tự chế biến đồ Tết vừa tiết kiệm được chi phí, vừa có đồ ăn hợp vệ sinh. Năm nay, các loại mứt là món đồ được các bà nội trợ truyền nhau kinh nghiệm để “tự chế” nhiều nhất.
Chị Nguyễn Thị Thủy (Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, nhà vốn có truyền thống làm mứt Tết. Từ ngày còn nhỏ, ông bà, bố mẹ đã phổ biến hết kinh nghiệm cho con cái nhưng khi lớn lên đứa nào đi học, học xong đi làm nên không ai nối nghề truyền thống. Năm nay, khi thông tin về mứt bẩn tràn lan, kinh tế khó khăn, mấy anh chị em “con nhà nòi” như Thủy lại quay trở lại “chế” mứt cho gia đình dùng. Chị Thủy chọn mứt dừa làm món chủ lực, mục tiêu của chị là sẽ cung ứng đủ cho cả đại gia đình có mứt dừa dùng Tết.
Theo chị Thủy, chỉ cần một số nguyên liệu như: Cùi dừa, đường, lá nếp, bắp cải tím, cà rốt, gấc, bột cacao và vani và một ngày nghỉ thì chị có thể chế biến ra “lô” mứt dừa với nhiều màu sắc khác nhau.
Nếu như mứt dừa là món “truyền thống” được chị Thủy lựa chọn thì chị Nguyễn Thị Linh (phường Quang Trung, TP Vinh, Nghệ An) lại tập trung vào các loại mứt có xuất xứ từ củ quả. Trên trang cá nhân của mình, chị Linh cho biết đã kịp cho ra lò nhiều loại mứt từ củ quả như cà rốt và các loại khoai. “Làm mứt từ các loại khoai sẽ đem lại cảm hứng mới cho cả người làm lẫn người ăn. Từ thứ củ phổ biến này, với nhiều cách chế biến khác nhau, chúng ta sẽ có số thành phẩm khá đa dạng về hương vị, màu sắc”.
Để có sản phẩm mứt khoai lang, theo chị Linh, chỉ cần một ít khoai lang, nước vôi trong và ít vani. Khi đã có nguyên liệu, xát khoai ngâm vào nước muối loãng sau đó vớt ra ngâm vào nước vôi trong 6 tiếng. Vớt khoai, rửa sạch, ngâm khoai với đường với mức đường bằng 50% lượng khoai. Khi đường tự tan hết, cho hỗn hợp khoai, đường lên bếp. Lúc nào nước bốc hơi hết, để lại khoai có bám bột đường, đem phơi nắng vài hôm là có thành phẩm.
Không chỉ có các loại mứt, các bà nội trợ còn phổ biến kinh nghiệm chế các món nhậu ngày Tết như giò, nem, thịt bò khô… Bên cạnh trào lưu rủ nhau “tự chế” đồ Tết để giảm chi phí, các bà nội trợ có gốc ở các vùng quê có nhiều loại đặc sản lại “nhanh tay” nhảy sang đi buôn để kiếm thêm khoản chi tiêu ngày Tết. Với các cam kết “hàng thật, giá cận gốc” và từ nguồn khách hàng chủ yếu là bạn bè thân quen nên lượng giao dịch của phân khúc thị trường này không phải là nhỏ.
“Đánh quả” hàng… độc
Nắm được thị hiếu của “dân nhậu” miền Bắc, món nem chua Thanh Hóa đã được các bà nội trợ tìm và “bung hàng” trên nhiều trang thông tin cá nhân. Chị Lê Thị Hòa (Tĩnh Gia, Thanh Hóa) cho biết, Tết đến, tiết trời miền Bắc se se lạnh nên món nem chua chấm tương ớt là lựa chọn đầu bảng của nhiều bữa ăn ngày Tết. Chị và nhiều bạn bè của chị quê ở Thanh Hóa đã bắt đầu nhận đặt, phân phối tận nhà món đặc sản này để phục vụ Tết.
Còn trên trang cá nhân của chị Dung, quê Thanh Hóa, đăng tải nội dung quảng bá món đặc sản này với nội dung: “Phục vụ Tết 2014, nhà mình cung cấp nem chua Thanh Hóa, đảm bảo hàng không có hàn the, không phụ gia, không chất bảo quản, không pha bột”. Theo chị Dung, nem chín phụ thuộc vào thời tiết, sau khi gói xong, với thời tiết nắng ấm khoảng 3-4 ngày, với thời tiết lạnh 5-7 ngày thì nem mới chín, đạt độ chua, ngon.
Sau khi nem đã chín có thể bảo quản ở nhiệt độ thường 1-2 ngày (theo thời tiết). Nếu dùng chưa hết sau 1-2 ngày đấy, nem cần được bảo quản vào ngăn mát tủ lạnh và dùng hết trong vòng 1 tuần. Hiện chị Dung đang cung cấp 2 loại nem, loại 2 giá 5.000 đồng/chiếc, loại 1 giá 6.000 đồng/chiếc. “Cả 2 loại nem trên đều cùng kích cỡ, chỉ khác nhau về công nghệ nắm nem, cắt nem. Loại 1 làm thủ công, loại 2 dùng máy” – chị Dung nói.
Ngoài nem chua, các đặc sản như giò bê Nghệ An, cam Nghĩa Lộ, Yên Bái, bánh đa Kẻ Sặt (Bình Giang, Hải Dương)… cũng được quảng bá, mua bán tấp nập. Số chị em khác tận dụng lợi thế “cận biên” nhiều hàng hóa nhập khẩu từ nước bạn nên đã quyết “đánh quả” cung ứng hàng nhập khẩu vị lạ cho người dân ăn Tết. Bia Lào, gạo Thái… là những mặt hàng đang được rao bán khá nhiều dịp chuẩn bị Tết. Chị Hương (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đang cung ứng bia Lào cho người có nhu cầu dùng Tết.
Theo chị Hương quảng cáo, bia Lào được sản xuất từ chất liệu tốt nhất là gạo Lài sau đó được ủ với hoa bia, men bia, mạch nha nhập khẩu từ Đức và công nghệ sản xuất tiên tiến nhất. Hiện, lượng người đặt hàng loại bia có vị “lạ” này để biếu và dùng Tết đang khiến chị Hương tất tả tối ngày.