Theo quy định, đến ngày 15-4, các hãng sữa sẽ phải loại chi phí quảng cáo trong cơ cấu giá, giảm giá tương ứng với chi phí quảng cáo đã loại trừ; đồng thời kê khai giá lại đối với sữa dành cho trẻ em dưới 2 tuổi.
Chiêu cũ: Đổi mẫu, tăng giá
Để ứng phó với quy định mới của Bộ Tài chính, nhiều hãng sữa đã tìm cách lách luật bằng những chiêu cũ, như: thay đổi tên, bao bì, độ tuổi của các sản phẩm. Thậm chí, nhiều sản phẩm sữa trước đó dành cho trẻ từ 3 tuổi thì nay giảm xuống dành cho từ 2 tuổi nhưng thành phần không thay đổi. Điều đáng nói là phần lớn sản phẩm “mới” này đều tăng giá bán.
Chị Hoàng Vân - nhân viên một đại lý sữa ở quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội - cho biết hãng sữa Friso vừa thông báo về việc thay đổi mẫu mã, bao bì đối với sản phẩm sữa bột cho trẻ em. “Nhiều bậc cha mẹ mua sữa cho con phàn nàn về việc thay đổi này nhưng họ phải chấp nhận do thói quen dù giá tăng” - chị Vân tiết lộ.
Theo chị Lê Thúy An - chủ một đại lý sữa ở quận Ba Đình, TP Hà Nội - gần đây, chiêu thức của hầu hết hãng sữa là thay đổi phân chia độ tuổi dành cho trẻ. “Nếu trước đây, các sản phẩm sữa, thực phẩm bổ sung được phân chia theo giai đoạn từ 0-6 tháng, 6-12 tháng và 1- 3 tuổi thì nay, phần lớn sữa được chia theo 1-2 tuổi và trên 2 tuổi để phù hợp với quy định cấm quảng cáo sữa dành cho trẻ dưới 2 tuổi. Cùng với đó, một số sản phẩm cũng bổ sung một số thành phần và tăng giá bán” - chị An dẫn chứng.
Khi chúng tôi thắc mắc về sự khác nhau giữa các sản phẩm phân chia lại độ tuổi, chị An cho biết hầu như không có khác biệt lớn. Đơn cử, hộp sữa Enfagrow số 4 mẫu cũ dành cho trẻ 3 tuổi trở lên, nay đã được đổi thành Enfagrow số 4 mẫu mới dành cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. “Thành phần trên vỏ vẫn như cũ nhưng giá của hộp sữa mới lại đắt hơn, thậm chí có loại tăng đến 30.000-40.000 đồng/hộp” - chị An khẳng định.
Đại lý cũng lãnh đủ
Đại diện Cục Quản lý giá - Bộ Tài chính cho rằng với việc loại bỏ chi phí quảng cáo, giá sữa chắc chắn sẽ giảm bởi chi phí này chiếm đến 20%-30% giá thành, thậm chí cao hơn. Cách đây 1 năm, kết quả thanh tra được Bộ Tài chính công bố cũng cho thấy chi phí quảng cáo, khuyến mãi, tiếp thị đã làm giá sữa tăng từ 2,18%-16,39%.
Với quy định tách bỏ chi phí quảng cáo ra khỏi giá thành sản phẩm thì trên lý thuyết, giá sữa sẽ giảm đáng kể. Tuy nhiên, những người trong ngành dự đoán các doanh nghiệp sẽ tìm cách lách quy định này nhằm bảo toàn lợi nhuận.
“Nhiều hãng sữa trước đây chiết khẩu cho đại lý lên đến vài chục ngàn đồng/hộp. Từ đó, đại lý cân đối để giảm giá cho khách hàng nhằm cạnh tranh nên có những sản phẩm, khách hàng được mua với giá thấp hơn đăng ký. Nay, hãng sữa cắt chi phí quảng cáo thì đại lý cũng bị cắt chiết khấu. Như vậy, giá sữa chỉ có thể giữ nguyên hoặc tăng, đừng mong gì giảm” - chủ một đại lý sữa giải thích.
Theo chủ đại lý này, giá sữa không tương đồng do chi phí vận chuyển, bảo quản, chiết khấu… của các đại lý khác nhau. Những đại lý đạt doanh số lớn được chiết khấu cao thường có giá bán thấp hơn.
Về góc độ quản lý thị trường, các cơ quan nhà nước như Bộ Công Thương, Bộ Y tế… đều kiểm soát sản phẩm sữa theo bảng giá đã đăng ký với mẫu mã và thành phần tương ứng. Theo ông Lê Văn Giang, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế, dù chỉ một thay đổi nhỏ trên bao bì, mẫu mã và thành phần, các doanh nghiệp đã phải nộp hồ sơ công bố lại. Đại diện cơ quan quản lý thị trường Hà Nội cho biết chỉ xử phạt các doanh nghiệp bán vượt trần, chứ không thể xử phạt được việc các đại lý bán giá khác nhau trong mức trần cho phép.
Về việc giá sữa nguyên liệu thế giới những tháng đầu năm 2015 giảm trên 50% so với cùng kỳ và chi phí quảng cáo, khuyến mãi của sữa dành cho trẻ dưới 2 tuổi được cắt giảm nhưng giá sữa vẫn chưa giảm, thậm chí tăng, một đại diện cơ quan quản lý thị trường cho biết cần tiếp tục yêu cầu các doanh nghiệp tính toán và kê khai giá hợp lý thông qua kiểm soát từ hải quan cũng như đánh giá hiệu quả của việc áp dụng giá trần.
“Nếu giá sữa kê khai tại hải quan không đúng với giá thị trường thế giới thì cần kiên quyết yêu cầu doanh nghiệp kê khai lại, tránh thiệt hại cho người tiêu dùng” - vị này đề xuất.
50 sản phẩm sẽ giảm giá 0,4%-4%? Theo thông tin từ Bộ Tài chính, khoảng 50 sản phẩm sữa sẽ giảm giá 0,4%-4% từ ngày 20-4 tới nhờ loại các chi phí quảng cáo ra khỏi giá thành. Trong đó, có 5 doanh nghiệp thực hiện đăng ký giá, kê khai giá tại Bộ Tài chính đối với mặt hàng sữa dành cho trẻ dưới 6 tuổi, gồm: Công ty TNHH MeadJohnson Nutrition Việt Nam, Công ty TNHH Friesland Campina Việt Nam, Công ty TNHH Nestle Việt Nam, Công ty TNHH Dinh dưỡng 3A và Công ty TNHH Tiên Tiến - nhà phân phối của Công ty TNHH MeadJohnson Nutrition Việt Nam. T.Hà |