Còn bao nhiêu những lô hàng thực phẩm “bẩn” không bị phát hiện đã vào bữa cơm của mỗi gia đình?
Cá trắm thối, mực tẩy trắng bằng hóa chất
Ngày 17-4, tổ công tác Đội CSGT số 4 làm nhiệm vụ trên đường Nguyễn Khoái, Hà Nội phát hiện xe ô tô tải BKS 14M-4547 vi phạm luật giao thông đã ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra. Trong quá trình kiểm tra, lực lượng CSGT đã phát hiện xe tải chở nhiều thùng xốp đựng cá trắm.
Tại hiện trường, các thùng cá trắm trên đã bốc mùi, thậm chí một số con cá trắm đang trong quá trình phân hủy. Đội CSGT số 4 đã thông báo cho Đội QLTT quận Hai Bà Trưng phối hợp kiểm tra, xác định số lượng và nguồn gốc xuất số cá trắm trên.
Bước đầu khai nhận, tài xế Nguyễn Văn Tuyên (SN 1988, ở Mạo Khê, Đồng Triều, Quảng Ninh) cho biết, những thùng hàng trên là cá trắm được chủ hàng thuê chở từ Quang Ninh lên Hà Nội, Tuyên chỉ là người chở thuê.
Trước đó, sáng sớm ngày 15-4, Đội Cảnh sát môi trường, Công an quận Ba Đình, Hà Nội đã bất ngờ tiến hành kiểm tra khu vực buôn bán thủy sản tại khu vực chợ Long Biên, phường Phúc Xá, Ba Đình.
Tại kho G2, cơ quan chức năng đã bắt quả tang Vũ Mạnh Cầm (22 tuổi, trú tại Ân Thi, Hưng Yên) là nhân viên khu thủy sản đang đổ hàng chục kilogam mực ôi, bốc mùi vào các thùng phuy cỡ lớn có chứa hóa chất công nghiệp. Tiến hành kiểm tra kho, lực lượng chức năng phát hiện có 750kg mực ống đã bốc mùi đang được lưu trữ, trong đó 150kg đang được ngâm tẩm hóa chất.
Về thủ thuật “tẩy” mực, Cầm cho biết, để phù phép mực hỏng thành mực tươi, hòa 300ml ôxy già loại công nghiệp vào thùng phuy nước rồi đổ mực vào ngâm khoảng 30 phút rồi dùng gậy sắt đảo đều cho tới khi mực trắng, hết mùi thối thì đem ra chợ Long Biên bán.
Tường trình với lực lượng chức năng, bà Nụ thừa nhận, lén lút tẩy trắng mực kém chất lượng bằng hóa chất công nghiệp khoảng nửa tháng nay. Để không bị phát hiện, chủ ki ốt chỉ đạo nhân viên hạ cửa cuốn nhà kho khi thực hiện công đoạn ngâm, tẩy mực.
Theo Cơ quan chức năng, mực ống đông lạnh thường được nhập khẩu theo đường biển Hải Phòng hoặc Quảng Ninh về nước tiêu thụ. Mực khi đã rã đông thường nhũn, nhớt, bốc mùi thối…, nhưng sau khi bị “phù phép” sẽ giòn, trắng và khá sạch mùi”.
Không kiểm soát
Ông Hoàng Tiến Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Hà Nội cho hay, trung bình mỗi ngày, thị trường Hà Nội tiêu thụ khoảng 1.000 tấn thủy hải sản, khoảng 40% thủy sản được nuôi trên địa bàn, còn lại được đưa từ các tỉnh lân cận về. Trong đó, 100% lượng hải sản phải nhập từ các tỉnh.
Về kiểm soát nguồn gốc cũng như chất lượng 600 tấn thủy, hải sản đưa vào thị trường Hà Nội mỗi ngày, ông Hoàng Tiến Minh nhìn nhận, lực lượng chức năng mới kiểm soát được lượng thủy, hải sản đưa vào chợ đầu mối Yên Sở (Hoàng Mai, Hà Nội), còn lượng hàng đưa thẳng về các chợ dân sinh thì chưa kiểm soát được vì lực lượng mỏng, không có chốt kiểm dịch tại các cửa ngõ ra vào Thủ đô.
Cũng theo đại diện Chi cục Thủy sản Hà Nội, do việc thông thương nên không thể ngăn sông cấm chợ việc “cấm nhập” sản phẩm nông sản dù trong nước có thể đáp ứng đủ. “Song, nếu chúng ta kiểm soát chặt chẽ từ biên giới, bến cảng thì những lô thực phẩm bẩn như mực ôi thối phát hiện tại chợ Long Biên vừa qua không thể lọt lưới về nước”, ông Hoàng Tiến Minh bày tỏ.
Theo TS Nguyễn Văn Quang (Viện hóa công nghiệp) cho rằng, việc sử dụng hóa chất để biến thực phẩm ôi thối thành tươi ngon cũng không khó khăn gì. Bởi hóa chất có tính khử, tẩy, tạo sự đàn hồi cho thực phẩm kể cả đang trong quá trình phân hủy. Ví dụ như có thể sử dụng oxy già, thậm chí là các loại phân bón hóa học, thuốc tẩy để làm phụ gia tẩy trắng, kéo dài thời gian phân hủy của thực phẩm.
Lãnh đạo các Bộ ngành liên quan đến vấn đề ATTP cũng nhìn nhận, các đoàn thanh tra chỉ hạn chế đến mức thấp nhất các thực phẩm “bẩn” trên thị trường còn để nó biến mất hoàn toàn là một bài toán nan giải. Việc xử lý triệt để các mặt hàng này không thể trong một sớm một chiều.