Hàng không nguồn gốc bày bán công khai
Dạo qua một vòng các cửa hàng chuyên kinh doanh nguyên liệu làm bánh kẹo, nước giải khát trên phố Hàng Buồm, bất kỳ chủ quán hàng nước giải khát hay người dân đều có thể tìm mua được rất nhiều chủng loại nguyên liệu làm nước giải khát. Từ thạch hoa quả đóng hộp sẵn đến các loại siro, sữa béo, sữa gầy... Tùy nhu cầu của khách mà chủ hàng có thể mời chào.
Với những khách quen mua nguyên liệu làm kem, chủ hàng sẽ tư vấn chủng loại, trọng lượng nguyên liệu để giảm giá thành, trung bình sữa gầy (đã tách béo), sữa béo để phục vụ làm kem giá từ 45.000 – 70.000đ/kg, siro hoa quả đủ vị: Chanh, táo, nho, cam, dâu, bạc hà... được bán với giá khá rẻ. Loại siro đóng chai bình dân: 60.000đ/chai (2 lít), loại trung bình: 55.000 – 60.000đ/chai (loại 600ml). Một số loại siro cao cấp của Pháp, Mỹ,... giá khá đắt từ 170.000 – 240.000đ/chai (khoảng 700ml). Loại siro này chỉ cung cấp cho các nhà hàng cao cấp, mùi vị chủ yếu là các mùi truyền thống như: Vani, dâu tây, nho... cá biệt có một số vị đặc trưng nơi sản xuất như cam đỏ, quả mâm xôi...
Theo nhiều cửa hàng kinh doanh nguyên liệu trên phố Hàng Buồm thì các chủ cửa hàng giải khát lựa chọn loại nguyên liệu rẻ tiền để có lãi nhiều. Chỉ cần một lượng nhỏ khoảng 1 thìa siro pha với sữa là có thể tạo được cả mẻ sữa chua, kem. Còn đối với sinh tố chỉ cần cho 1/2 thìa là có ngay một cốc siro thơm ngon hoặc chỉ một chút ít siro cũng tạo hương vị trái cây đậm đà hơn cả trái cây tươi, nhất là thời điểm này một số loại hoa quả tăng giá đột biến như: Cam, nho.
Đối với sữa, khách hàng có thể mua theo cân, siro mua theo chai từ 600ml đến 2 lít, thậm chí có cả loại can 5 lít để phục vụ khách lấy nhiều. Hầu hết các loại nguyên liệu giá rẻ, giá bình dân chỉ có mỗi nhãn hàng in hình quả có vị siro không có hướng dẫn sử dụng, ngày sản xuất, hạn sử dụng. Một số nhãn hàng chỉ có tiếng Anh hoặc không nhãn. Mặc dù đây là hàng không đảm bảo về nhãn mác lưu hành sản phẩm, nhưng các loại nguyên liệu làm đồ giải khát mùa hè được bày bán công khai và được rất nhiều khách lựa mua.
Chất lượng bỏ ngỏ
Theo tư vấn của một chủ hàng trên phố Hàng Buồm thì chỉ cần qua chợ Đồng Xuân – Bắc Qua mua hạt trà trân châu về kết hợp với các loại siro, sữa thì có ngay sản phẩm, bán rất lãi. Hầu hết bột, hạt trà sữa đều có nguồn gốc từ Trung Quốc được đóng theo gói. Ngay kể cả đối với các nguyên liệu siro chủ hàng trên phố Hàng Giầy, Hàng Buồm cũng từ chối trả lời nguồn gốc xuất xứ.
Ghi nhận của phóng viên thị trường thì chỉ cần cho một lượng nhỏ các nguyên liệu này đã có sản phẩm đồ uống giải khát đủ độ ngọt, vị thơm, hương vị như trái cây tươi. Hầu hết các hợp chất siro đều khá đậm đặc. Bật mí của chị Nguyễn Thị Thuận - chủ cửa hàng nước giải khát trên phố Tuệ Tĩnh (Hà Nội): “Nguyên liệu để làm nước giải khát chắc chắn phải có chất tạo mùi, chất tạo ngọt và tạo màu. Chỉ cần cho một lượng nhỏ nguyên liệu này vào cốc nước là đã có ngay một đồ uống hấp dẫn. Tôi e chất tạo ngọt có thể là đường hóa học như cyclamate chỉ cần cho một lượng nhỏ cũng có thể bằng cả killôgram đường kính”.
Ngoài khả năng đường hóa học, các chuyên gia về thực phẩm còn lo ngại các nguyên liệu để làm nước giải khát có thể sử dụng phẩm màu hóa học. Nếu dùng lâu dài có thể gây nguy hại cho sức khỏe người sử dụng. Vậy ngoài các cửa hàng giải khát, các đồ uống từ nguyên liệu siro, trà sữa trân châu này tiêu thụ tại đâu? Đó là cổng trường học, nơi tập trung nhiều sinh viên, học sinh, công nhân lao động. Đồ uống này có thể đóng vào cốc nhựa, túi... với giá từ 3.000 – 4.000 (túi) và từ 5.000 – 7.000 – 10.000đ/cốc.
Điều đáng lo ngại từ nguyên liệu đầu vào chưa được kiểm định về chất lượng, người tiêu dùng có thể đặt câu hỏi chất lượng đầu ra sản phẩm là những cốc sinh tố bắt mắt, cốc siro hương vị trái cây hấp dẫn hay cốc kem thơm ngon liệu có an toàn với sức khỏe người dùng?